In mei...

De koekoek: vogel van raadselen, klokken en een verdwaalde sportcommentator. Dat hij zijn eieren in de nesten van andere vogels legt, is genoegzaam bekend, maar hóe hij dat doet was eeuwenlang voer voor wetenschappers. Algemeen werd aangenomen dat het vrouwtje haar ei op de grond legde en deze met haar snavel in het nest van andere vogels deponeerde. Tot in 1919 de Duitse wetenschapper Ernst Nieselt in Als der Heimat de boute stelling poneerde dat de koekoek zélf zijn eieren uitbroedt, en de jongen in het nest van anderen dropt. Helaas voor Ernst werd hij door zijn tijdgenoten niet helemaal voor vol aangezien en zijn theorie werd als quatsch aan de kant geschoven.

Dan verschijnt er op 12 juli 1922 in de Daily mail een artikel van de hand van Oliver G. Pike. Pike staat te popelen, zoveel is duidelijk, want al in de titel deelt hij mee dat het mysterie is opgelost. Eindelijk is de oude legende begraven. En, wat nog het meest interessante is: Pike heeft foto's! Voor het eerst zien we een koekoek het nest van een graspieper naderen, een ei uit het nest nemen, zelf een ei leggen en met het pieperei in de snavel weer wegvliegen. En dit alles in nog geen tien seconden! "The cuckoo's secret is a secret no longer. Thousands of years she had kept it, but my camera stole it from here for all the world to see."

Dat koekoeken in mei geen ei leggen is bakerpraat en zou zo uit de koker van de van kennis verstoken Nieselt kunnen komen. Koekoeken beginnen in mei wel degelijk met de leg, tot wel twintig eieren in even zovele nesten. En niet zomaar voor de vuist weg, alleen in die van zijn 'targetsoort'. Een nichemarkt zou de econoom zeggen met graspieperkoekoeken, veldleeuwerikkoekoeken en winterkoningkoekoeken. Een specialisatie die zover wordt doorgevoerd dat hij zelfs de kleur van zijn eieren kan afstemmen op die van zijn gastheer. Griezelig echt getuige bijgaande foto. (linksboven koekoek, rechtsboven grote karekiet. Linksonder koekoek, rechtsonder graspieper.)

Mei is de maand om koekoeken te zien, maar vooral te horen. Zeker in moerassen zoals De Alde Feanen en Easterskar, plekken met een overvloed aan waardvogels, voedsel en uitkijkposten. Met een beetje geluk krijg je hem net zo in 't vizier zoals op deze schitterende plaat van Jan Koops.